Temperatuur

Zonder luchtstroom en met een luchtvochtigheid van 50% komt ons gevoel van temperatuur voor 57% overeen met de stralingstemperatuur, voor 42% met de luchttemperatuur en voor 1% met de contacttemperatuur van voorwerpen. Vooral de thermische uitwisseling tussen lichaam en muren speelt een bepalende factor.

Luchttemperatuur

We voelen het dankzij thermische uitwisseling door convectie met onze huid of door de omgevings­temperatuur. De uitwisseling gaat sneller afhankelijk van de snelheid van de luchtstroom en het temperatuurverschil tussen lucht en lichaam.

---

Warme lucht gaat aan het plafond hangen. Wanneer het verschil tussen hoofd en voeten meer dan 3°C bedraagt, wordt dat als onaangenaam ervaren.

Muurtemperatuur

Muren, plafonds, vloeren, meubels, allemaal hebben ze een infrarode straling. Een koud raam van enkel glas vangt onze warmte en een hete radiator maakt een boogvorm van warmte in een koude ruimte.

---

Wanneer het verschil in temperatuur tussen wand en lucht 4°C of meer is, wordt dat ervaren als onaangenaam.

Direct contact

Het directe contact tussen een muur of ander object en onze huid is ook van belang. Het speelt geen overheersende rol, maar heeft wel invloed op de warmtesensatie.

---

Op een koude vloer lopen beïnvloedt, zelfs in de zomer ons gevoel van comfort en het lichaam zal caloriëen verliezen.

Een goede isolatie is dus belangrijk voor ons welbehagen. In een slecht geïsoleerde ruimte zijn de wanden koud en moet de lucht te veel worden verwarmd om voor een aangename gevoelstemperatuur te zorgen.

Luchtbeweging

Luchtstromen geven een gevoel van koude op de huid en stimuleren de transpiratie. Een luchtsnelheid van 1m/s (meter per seconde) resulteert in een daling van de gevoelstemperatuur van 4°C bij een omgevingstemperatuur van 10°C. Maar bedraagt de omgevingstemperatuur 30°C dan is de daling slechts 1°C.
Dit betekent dat luchtstromen in de winter als hinderlijk worden ervaren wanneer hun snelheid meer dan 0,15m/s is. Daarentegen worden ze in de zomer juist als aangenaam ervaren vanaf 0,25m/s, ondanks dat ze een gevoel van kou geven.

Luchtvochtigheid

Wanneer de relatieve luchtvochtigheid tussen 30 en 65% is, ervaren we dat als aangenaam. Onder de 20% is de lucht te droog, boven de 80% is ze te vochtig.

Verwarming in een ruimte doet de luchtvochtigheid dalen en soms moet vocht worden toegevoegd om het comfortniveau te handhaven.

In natte ruimtes (douche, keuken) kan de luchtvochtigheid tot 85% stijgen en moeten we door middel van ventilatie het percentage verlagen.

Lichaamstemperatuur

Wanneer je een voorwerp in een omgeving plaatst, zal het de temperatuur van die omgeving aannemen. Maar het menselijk lichaam wil altijd dezelfde temperatuur aanhouden: 36,7°C en zal daar ook alle moeite voor doen.

In een koude omgeving geeft het warmte af. Om dit verlies tegen te gaan, wordt de temperatuur van de huid verlaagd, wat het gevoel van kou geeft.

In een warme omgeving gebeurt het omgekeerde. Het lichaam blijft warmte genereren wat het kwijt moet en de temperatuur van de huid stijgt: we hebben het warm.

Maar of we het aangenaam vinden hangt ook van andere factoren af:

onze kleding;

de snelheid van luchtstromen;

de vochtigheid van de lucht.

Samengevat

• Het temperatuurverschil tussen de omgevingslucht en de wanden mag niet meer dan 3°C bedragen. Vanaf een verschil van 4°C wordt het temperatuurverschil waarneembaar. Koude oppervlakken creëren dan gevoelens van onbehagen.
• In het horizontale vlak mag het temperatuurverschil niet meer dan 10 °C bedragen.
• Een vloerverwarmingssysteem moet op een temperatuur van minder dan 28°C blijven.
• In het verticale vlak moet het temperatuurverschil tussen verschillende niveaus onder de 5°C blijven. Daarboven voelen we het effect van een koude muur of een warme zone.
• Het maximale temperatuurverschil tussen hoofd en voeten mag niet meer dan 3°C bedragen. Daarboven is het verschil merkbaar en onaangenaam.