De orde heeft als devies Illustrer l’esprit civique français, le sens de l’intérêt général. Het is de hoogste en belangrijkste Franse onderscheiding.

Légion d’honneur

Het Legioen van Eer heeft altijd een sterk militair karakter gehad. In vredestijd wordt de helft van de quota aan de strijdkrachten toebedeeld. Brandweerlieden, politiepersoneel, priesters en predikanten, hogere ambtenaren en volksvertegenwoordigers worden ook vaak gedecoreerd.

Voor de Franse premier gelden bijzondere regelingen. Hij of zij wordt drie maanden na de ambtsaanvaarding gedecoreerd met het commandeurskruis van de Nationale Orde van Verdienste. Een premier van Frankrijk is na twee jaar in dat ambt grootofficier in het Legioen van Eer.

Geschiedenis

In februari 1802 liet eerste consul Napoleon het idee van een nieuwe onderscheiding voor het eerst vallen. Hij betreurde de opheffing van de Orde van de Heilige Lodewijk en merkte op dat "de Fransen van gelijkheid en van onderscheidingen evenveel houden". De versierselen zouden "of men het wil of niet respect afdwingen".

Het erelegioen werd op 19 mei 1802 als nationaal instituut en organisatie ingesteld door Napoleon Bonaparte, eerste consul van Frankrijk. Het legioen was niet bedoeld als ridderorde. Het erelegioen kreeg de vorm van een naar een Romeins legioen gevormde eenheid waarin de graden commandoposten waren. Aan de functies was een "eresoldij" verbonden die bij de hoogste graden bijzonder hoog was. Al snel kreeg het erelegioen wel alle kenmerken van een ridderorde van het Franse keizerrijk. De orde is door zijn democratische karakter het voorbeeld geweest voor de napoleontische orden zoals die in heel Europa door de Bonapartes werden gesticht.

De naam Legion d’honneur werd ontleend aan een Romeins instituut, het Legio honoratorum conscripta. Ook de adelaars en de zestien cohorten waren door de Romeinen geïnspireerd.

De orde heeft als devies Encourager les forces vives du pays.

Pour le Mérite

De onderscheiding Pour le Mérite werd in 1740 gecreëerd door Frederik de Grote (1712-1786). De militaire versie bestond tot 1918, de burgerlijke bestaat nog steeds. In het Engels wordt ze The Blue Max genoemd. Ook in Duitsland heeft de bijnaam "Der Blaue Max" ingang gevonden.

Na de oorlog met Maria Theresia van Oostenrijk stelde Frederik de Grote deze ridderorde in die is voortgekomen uit de Ordre de la Générosité. Hij besloot de nieuwe onderscheiding toe te kennen aan verdienstelijke personen.

In het verleden waren ridderorden ook aan vooraanstaande edellieden toegekend als politiek eerbetoon. Pruisen kende in 1740 ook de “Hoge Orde van de Zwarte Adelaar”, maar die onderscheiding was alleen voor vorsten, prinsen en generaals bestemd. De Orde Pour le Mérite had een meer democratisch karakter, al was het toekennen aan een dappere onderofficier ondenkbaar.

Het juweel van de orde is een lichtblauw geëmailleerd kruis met gouden opschrift en ongekroonde gouden adelaars tussen de armen. Het kruis werd aan een zwart lint met twee zilveren strepen om de hals of op de revers gedragen.

Frederik was niet zuinig met het toekennen van dit eerbewijs. Zijn vriend Voltaire was een van de eersten die hem mocht dragen, maar na een ruzie werd hem gevraagd om het ereteken terug te sturen. Ook leden van de hofhouding en geleerden werden met de onderscheiding vereerd.