In 50% van de gemeenten is de onroerende voorheffing hoger dan € 274 per inwoner. In die andere helft is ze lager, maar achter deze mediaan zit een grote kloof. Zo weegt deze lokale belasting in 10% van de gemeentelijke belastinggebieden waar hij het hoogst is meer dan € 535 per inwoner. Omgekeerd is de last in de 10% van de gebieden waar de belasting het laagst is, minder dan € 175.

Recordbedrag in Seine-Saint-Denis

Per departement is het in Seine-Saint-Denis waar de mediane onroerend goed belasting het hoogst is, met € 563,60 (zie volledige tabel per departement hieronder). Met andere woorden, in de helft van de gemeenten in het departement wordt een bedrag aan onroerende voorheffing per inwoner (voor de gemeente, haar samenwerkingsverband en het departement) van meer dan € 563,60 geïnd. Daarna komen de Hautes-Alpes (mediaan op € 553,60 per inwoner), Val-de-Marne (€ 544,60), Hauts-de-Seine (€ 516,60), Alpes-de-Haute-Provence (€ 494,60) en Parijs (€ 462,40).

De belastingdruk is gunstiger in Mayotte, met een mediane onroerendgoedbelasting per inwoner van € 35,40. Dit sterke verschil houdt verband met de zeer lage theoretische huurwaarde van onroerend goed in het Franse overzeese departement, het armste van Frankrijk. Frans Guyana (€ 140,80), Meurthe-et-Moselle (€ 173,50), Moselle (€ 178,60) en vervolgens Pyrénées-Atlantiques (€ 190,30) hebben dan de laagste mediane onroerendgoedbelasting.

€ 54.726 per inwoner in Paluel in Normandië

Als je één niveau naar beneden gaat, kunnen de verschillen tussen de gemeenten nog indrukwekkender zijn. Maar de resultaten moeten dan met wel in het juiste perspectief worden bekeken. Over het algemeen zijn de tarieven per inwoner lager in kleine gemeenten: € 312 voor gemeenten met minder dan 200 inwoners, maar € 566 voor gemeenten met meer dan 50.000 inwoners. En dit is een verschil dat overal in Frankrijk te zien is. In bijna alle regio’s zijn sterke ongelijkheid te vinden naar gelang van de grootte van de gemeenten. De enige uitzonderingen hierop zijn PACA en Corsica, waar het gemiddelde bedrag weinig varieert naar gelang van het aantal inwoners van de gemeente.

De kampioen in dit gebied is het dorp Paluel (Seine-Maritime), met een gemiddelde onroerende voorheffing (hier wordt het bedrag aan belasting gedeeld door het aantal inwoners) van € 54.726! Een bedrag dat astronomisch lijkt voor de 449 inwoners van de gemeente. Maar in werkelijkheid is dit gemiddelde totaal vertekend door de aanwezigheid van een kerncentrale op het grondgebied. In werkelijkheid betaalt EDF het grootste deel van de opbrengst van de onroerendgoedbelasting van deze gemeente. De belasting op onroerend goed wordt ook betaald voor gebouwen die voor economische activiteiten worden gebruikt.

Aan de andere kant zijn er zeer hoge bedragen per hoofd van de bevolking aan onroerende voorheffing op woningen, met name in toeristische gebieden, waar veel tweede woningen zijn en waar het aantal inwoners dus veel lager is dan het aantal belastingbetalers (wintersportresorts, badplaatsen). De gemiddelden moeten daarom worden geanalyseerd met deze elementen in het achterhoofd.

Een vastgoedbelasting die blijft stijgen

In totaal heeft de onroerende voorheffing in 2018 33,6 miljard euro opgeleverd voor de lokale overheden: 19,1 miljard euro voor het gemeentelijk blok (de helft van de directe fiscale middelen) en 14,5 miljard euro voor de departementen (driekwart van hun directe fiscale middelen). Een ander element dat van belang zal zijn voor de belastingbetalers is dat van 2011 tot 2018 de inkomsten per hoofd van de bevolking uit de onroerendgoedbelasting met gemiddeld +3,1% per jaar zijn gestegen. Deze stijging hangt echter meer samen met de mechanische evolutie van de kadastrale waarden (+1,9% per jaar) dan met de tarieven van de lokale overheden (+1,2% per jaar).